ใบ ผลตรวจเอดส์ การตรวจ หาเชื้อเอชไอวี หรือเอดส์ ในปัจจุบัน จะเป็นการตรวจ เพื่อวินิจฉัย หาภูมิต้านทาน ที่มีต่อเชื้อ ซึ่งวิธีการนี้ จะสามารถ ทำการตรวจ ได้หลายวิธีเช่นกัน เพราะการตรวจหาเชื้อ หากจะให้ได้ผลที่เร็ว ก็สามารถ ทำการตรวจ ได้จากเลือด น้ำลาย หรือปัสสาวะ เป็นต้น
ดังนั้น ก่อนจะมีการตรวจเลือด เพื่อหาเชื้อ ผู้ที่เข้ารับการตรวจ จะต้องได้รับการปรึกษา ถึงผลดี และผลเสีย ของการตรวจ และผลตรวจ ที่กำลังจะเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น ความหวาดกลัว ปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น ปัญหาการใช้ชีวิต ที่ไม่เหมือนเดิม ปัญหาการจ้างงาน หรือ แม้แต่ปัญหา ที่อาจเกิดขึ้น จากครอบครัว เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม การที่ได้เข้ารับ การตรวจเลือด หาเชื้อเอชไอวี หรือเอดส์ ทางโรงพยาบาล ก็มักจะมีนโยบาย การปิดรายชื่อ ผู้ที่เข้ารับการตรวจ เพื่อลดสาเหตุ และปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น
การตรวจเลือด หาเชื้อเอชไอวี สามารถทำการตรวจได้ 3 วิธี คือ
– การตรวจหาภูมิคุ้มกัน ที่เรียกว่า antibody หรือ Anti-HIV โดยปกติแล้ว หากร่างกาย ของเรา ได้รับเชื้อเข้าไปแล้ว ก็ต้องรอระยะเวลา ในการสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ โดยจะเริ่มตรวจพบ ได้หลังจากการ ติดเชื้อประมาณ 3 สัปดาห์ และสามารถ ตรวจพบได้เกือบ 100% อยู่ที่ประมาณ 12 สัปดาห์ ดังนั้น หากรู้ตัวว่า ร่างกาย เริ่มจะมีการติดเชื้อ ผลตรวจที่เป็น Anti-HIV อาจจะออกมาเป็น Negative (Non-Reactive) ก็เป็นได้ ฉะนั้นเ ราจึงจำเป็น ที่จะต้องรอไปอีกประมาณ 12 สัปดาห์ และตรวจซ้ำ อีกครั้ง หากผลตรวจ ในรอบนี้ออกมาเป็น Negative นั่นก็หมายความว่า ไม่มีการติดเชื้อ
– การตรวจแบบหาส่วนประกอบของเชื้อเอชไอวี เช่น
1. การตรวจแบบสารพันธุกรรมของเชื้อเอชไอวี (Nucleic acid test หรือ NAT ) โดยการตรวจด้วยวิธีนี้จะสามารถตรวจพบเชื้อได้ภายใน 7-28 วันหลังจากรับเชื้อมา
2. การตรวจแบบหาโปรตีนของเชื้อเอชไอวี (p24 antigen testing) วิธีการนี้จะสามารถตรวจพบเชื้อได้ภายใน 5 วันหลังจากที่ได้รับเชื้อมา ซึ่งจะมีความไวในการตรวจเจอต่ำกว่าวิธีการตรวจแบบ NAT
– วิธีสุดท้ายคือ การตรวจหาภูมิคุ้มกัน และการตรวจหา ส่วนประกอบของเชื้อร่วมกัน
อย่างไรก็ตาม หากผู้ที่เข้ารับ การตรวจหาเชื้อเอชไอวี หรือเอดส์ โดยทั่วไป ในใบผลตรวจ จะมีการแสดงรายละเอียดต่าง ๆ เกี่ยวกับ ผลตรวจหาเชื้อ โดยผู้ป่วย บางราย ก็อาจจะไม่เข้าใจใน ใบ ผลตรวจเอดส์ ว่าหมายความ ว่าอย่างไร ซึ่งในใบผลตรวจเอชไอวี ก็จะแสดงผลตรวจต่าง ๆ ที่อาจ ทำให้ ผู้ตรวจนั้นไม่เข้าใจบ้าง แต่โดยหลัก ๆ ที่จะแสดง ในใบผลตรวจเลย คือ ผลตรวจแบบ HIV Negative (ผลลบ) และ HIV Positive (ผลบวก) นั่นหมายความว่า
– HIV Negative (ไม่มีการติดเชื้อเอชไอวี)
– HIV Positive (ติดเชื้อเอชไอวี)
นอกจากนี้ในใบผลตรวจ ก็ยังคง มีการแสดงข้อมูลแบบอื่น ๆ ออกมา ให้เห็น แต่ก็ขึ้น อยู่กับทางโรงพยาบาล หรือ คลินิก ที่ผู้ป่วยเข้ารับการตรวจ
ดังนั้น หากรู้ตัวว่า มีความเสี่ยง ก็รีบทำการตรวจ ตั้งแต่เนิ่น ๆ หากไม่กล้า เดินทาง ไปตรวจตามโรงพยาบาล ปัจจุบันก็มี ชุดตรวจเอชไอวีด้วนตนเอง เพื่อเป็นทางออกแก่ผู้ที่เกรงกลัวต่อสายตาบุคคลในสาธารณะ โดยชุดตรวจด้วยตนเองจะเป็นแบบตรวจเพื่อคัดกรองเบื้องต้น ที่มีความแม่นยำ ปลอดภัย ได้มาตรฐาน และหากผลตรวจออกมาบวกหรือลบ